Czy stanowisko na zmywaku zniknie z ofert pracy?

Praca na zmywaku jest często obiektem anegdot i pewnego rodzaju stereotypu. Dla jednych synonim najgorszego rodzaju pracy a dla innych okazja do zarobku bez doświadczenia. Czy tak sławna posada może przejść do historii? Badamy temat w poniższym artykule.

Dlaczego jest coraz mniej pracy na zmywaku?

Przyczyną jest rozwijająca się technologia. Zmywarki stają się coraz bardziej zaawansowane. Potrafią umyć wiele rodzajów naczyń z różnych materiałów. Często robią to szybciej i dokładniej niż człowiek. Dodatkowo mają kilka innych zalet względem ludzi. Nie mają problemu z przyjściem do pracy, zużywają mniej wody, no i płaci się za nie tylko raz.

Jakie są zarobki na zmywaku?

Praca na zmywaku jest ciężka. Zwykle zmiana trwa kilka godzin i przez cały czas trzeba utrzymywać pozycję stojącą. Niestety nie ma to odwzorowania w płacy. Średnia stawka netto na zmywaku jest na poziomie 13-15 złotych netto, często pracodawca oferuje wynagrodzenie poniżej minimalnej krajowej… Jak więc wygląda zestawienie kosztów nowoczesnej zmywarki i pracownika na zmywaku?

Porównanie kosztów zmywarki domowej* i zmywania ręcznego

Załóżmy, że cena dobrej, uniwersalnej gastronomicznej zmywarki wynosi około 20 000 zł. Za punkt odniesienia uznajmy porcję naczyń – jedną pojemność zmywarki. Na koszt mycia w zmywarce składa się:

  • koszt wody – zimna woda jest bardzo tania, zmywarka uniwersalna nie zużywa więcej niż 2,4 litra na cykl. W przybliżeniu możemy liczyć ~~ 1 grosz za litr. Czyli koszt wody to około 2 groszy,
  • całkowite zużycie prądu – 6,7 kW (przy zasilaniu 400V, 2,7 kW przy 230V),
  • koszt środków myjących – koszt kompletu chemii (detergent i nabłyszczacz) to około 490 zł za detergent (10 litrów) i 240 za nabłyszczacz (5 litrów). Zmywarka średnio na cykl zużywa 2,4 ml detergentu i 0,25 ml nabłyszczacz co daje niecałe 0,15 zł na cykl.

Obliczenia dotyczą zmywarek domowych, a nie gastronomicznych.

Umycie tej samej porcji naczyń zajmuje mniej wprawionym zmywakom więcej czasu. Dodatkowo zużywają oni znacznie więcej wody. Statystycznie zmywak zużywa tyle samo wody zimnej i dodatkowo aż dwukrotność tej wartości w postaci wody ciepłej, która jest dwa razy droższa. Zestawienie kosztów wygląda więc następująco:

  • koszt wody zimnej – to ok 30 litrów = 30 groszy,
  • koszt wody ciepłej – ok 60 litrów. Koszt to około 2 grosze za litr, czyli sumarycznie 1,20 zł,
  • koszt płynu do mycia naczyń – w zależności od oszczędności, tutaj proporcjonalnie koszt jest mniejszy, można założyć 5 groszy na porcję naczyń,
  • koszt pracownika – pracownik zatrudniony legalnie, który otrzymuje najniższe możliwe wynagrodzenie to koszt pracodawcy na poziomie 17 zł/h (w roku 2020). W tym czasie jest w stanie umyć dwie porcje naczyń. Koszt 8,50 zł na porcję.

Podsumowując koszt pracownika na zmywaku to około 10,05 zł. 

Podsumowanie, czy warto zainwestować w zmywarkę domową?

Różnica kosztów na porcję naczyń (jedną pojemność zmywarki) to 10,05 – 1,55 = 8,50 zł. Ten wynik nie uwzględnia takich przypadków jak koszt naprawy awarii zmywarki, choroby pracownika i innych zdarzeń losowych. Dodatkowo jedni pracownicy są mniej, a inni bardziej efektywni. Trzeba też pamiętać o tym, że pracownik, jak każdy człowiek, nie jest w stanie pracować z pełną efektywnością przez cały czas. Oczywiście lokale gastronomiczne są różne i mają różne zużycia naczyń, często nie będzie opłacało się czekać na zapełnienie całej zmywarki. Na potrzeby naszego podsumowania jest to jednak wystarczające. Można łatwo policzyć, że zmywarka zwraca się po umyciu: 20000/8,50 = 2 352 porcji naczyń. W lokalach o sporej popularności ten zwrot może nastąpić nawet po roku. Nic więc dziwnego, że właściciele restauracji coraz częściej decydują się na zakup zmywarki, zamiast zatrudnianie pracownika na zmywaku. Choć pewnie tradycjonaliści gdzieniegdzie pozostaną, to tendencja mechanizacji w końcu zdominuje rynek.